Στον Ξυλιάτο υπάρχουν Μονοπάτια της Φύσης, δυο συγκεκριμένα. Το πρώτο, μήκους τριών χιλιομέτρων, «απλώνεται» περιμετρικά του Φράκτη, προσφέροντας στον περιπατητή την ευκαιρία να γνωρίζει την άγρια βλάστηση του Ξυλιάτου.

Το δεύτερο μονοπάτι, 2000 περίπου μέτρων  και έχει δυο εισόδους, η μια από το δρόμο Ξυλιάτου- Λαγουδερών, ένα χιλιόμετρο από το χωριό, ενώ η άλλη από το παλιό γεφύρι, εντός του χωριού. Η δεύτερη είσοδος οδηγεί στο μέσο της διαδρομής. Κυρίαρχο στοιχείο που εντοπίζει ο περιπατητής κατά τη περιδιάβαση του,  αποτελεί ο γεωλογικός σχηματισμός,  της «Στητήπετρας» ή αλλιώς «Σπητόροτσας» στα ανατολικά του χωριού , ο οποίος περιγράφεται πιο κάτω, καθώς και μια σπηλιά  που οδηγεί, σύμφωνα με την παράδοση, στα Λαγουδερά. Επιπρόσθετα, το μονοπάτι διασχίζει το αραιό πευκόδασος που αναπτύσσεται σε εγκαταλειμμένη γεωργική γη, καθώς επίσης τις γεωργικές καλλιέργειες  και οπωρώνες. Εκτός από τα πιο πάνω, ο περιπατητής έχει την ευκαιρία να απολαύσει  κατά μήκος του μονοπατιού σημεία με πανέμορφη ανεμπόδιστη θέα τόσο προς τα περιβάλλοντα βουνά όσο και προς την  κοιλάδα στα δυτικά, συγκεκριμένα προς το δασικό τοπίο –το δάσος τραχείας πεύκης), τα μεταλλεία και τις σχετικές δραστηριότητες στην περιοχή, το γραφικό μας χωριό, αλλά και τις πλαγιές με θαμνώδες και φρύγανα. 

Πηγές:

Γιώργου Καρούζη, Περιδιαβάζοντας την Κύπρο, Λεμεσός, Πόλη και Επαρχία, Λευκωσία 2001

Κοινοτικό Συμβούλιο Ξυλιάτου

Ο Περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμος (Νόμοι 90 του 1972 και οι Τροποιητικοί Σχετικοί Νόμοι)